วิสัยทัศน์และพันธกิจ

“ตำบลน่าอยู่ อู่อาหารปลอดภัย ดำรงวิถีไทย วิถีถิ่น”

ตำบลไร่สะท้อน ก่อนตั้งเป็นชุมชนสภาพพื้นที่เป็นที่ราบส่วนหนึ่งเป็นป่าและภูเขา มีทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ เช่น สภาพดิน แหล่งน้ำและป่าไม้ ต่อมาได้มีกลุ่มคนอพยพเข้ามาพบชัยภูมิที่เหมาะสมกับการสร้างที่อยู่อาศัย ประกอบอาชีพทางด้านเกษตรกรรม และเลี้ยงสัตว์ จึงพร้อมใจกันตั้งรกรากที่นี่ โดยใช้ชื่อชุมชนว่า บ้านไร่กะท้อน โดยขึ้นการปกครองกับ อำเภอเมือง จังหวัดเพชรบุรี (แขวงเมืองเพชรบุรี) ถึงรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่5) ชุมชนหนาแน่นขึ้นจึงได้รวมตัวกันจัดตั้งเป็นตำบล ในนาม ตำบลไร่กะท้อน ซึ่งต่อมาเพี้ยนเป็นไร่สะท้อนดังปัจจุบัน 

ขึ้นการปกครองกับอำเภอเมือง จังหวัดเพชรบุรี โดยคัดเลือกหัวหน้าขึ้นปกครองชุมชนซึ่งครั้งนั้นเรียกว่า พ่อบ้าน (กำนัน) เมื่อการดูแลอำนวยความสะดวกแก่ประชาชนไม่ทั่วถึง ทางราชการจึงได้ประกาศแยกพื้นที่บางส่วนของอำเภอเมืองออกมาตั้งเป็น อำเภอท่าช้าง ในปี พ.ศ. 2459 ดังนั้นตำบลไร่สะท้อนจึงขึ้นการปกครองกับ อำเภอท่าช้าง จังหวัดเพชรบุรี ตามพระราชบัญญัติลักษณะการปกครองส่วนท้องที่ พ.ศ. 2475 ได้มีการพระราชทานบรรดาศักดิ์ของกำนันเพื่อปกครองพื้นที่ ในนาม ท่านขุน ดังนั้นชาวบ้านจึงได้พร้อมใจกันนำนามท่านขุนมาผนวกกับชื่อตำบลไร่สะท้อน และเรียกกำนันคนแรกในนาม ท่านขุน ของตนเองว่า ขุนสะท้อนสะท้านเดช เมื่ออำเภอท่าช้างได้เปลี่ยนชื่อเป็นอำเภอบ้านลาด เมื่อปี พ.ศ. 2481 ตำบลไร่สะท้อน จึงขึ้นการปกครองกับ อำเภอบ้านลาด จังหวัดเพชรบุรี ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา…

คำขวัญ  

ขุนสะท้อนพ่อบ้าน เมืองตาลโตนดเลิศล้ำ ถิ่นวัฒนธรรมภูมิปัญญา แหล่งการเกษตรล้ำค่า ศูนย์การศึกษา ศาสนา ภาษาถิ่นประทับใจ

| สภาพทั่วไป / ลักษณะภูมิประเทศ

ตำบลไร่สะท้อน อยู่ห่างจากที่ว่าการอำเภอบ้านลาดไปทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ เป็นระยะทางประมาณ 5 กิโลเมตร ประกอบด้วยพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 21.081 ตารางกิโลเมตร ( ประมาณ 13,175 ไร่ )
พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบลุ่ม มีลำห้วยบ่อเป๋และห้วยร่อและคลองชลประทานไหลผ่านตลอดแนวทางตะวันตก และคลองชลประทานสายใหญ่ฝั่งซ้าย ทำให้สภาพพื้นที่มีความเหมาะสมในการทำเกษตร ซึ่งส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ทำนา การก่อตั้งบ้านเรือนมีลักษณะกระจายเป็นกลุ่มๆ สภาพอากาศฤดูร้อน ร้อนปานกลาง อยู่ในชัยภูมิที่ฤดูฝนและน้ำหลาก มีโอกาสได้รับอุทกภัย ฤดูหนาวไม่หนาวนัก มีถนนสายหลัก 2 สาย คือ สายทางหลวงจังหวัดเลียบคลองชลประทานฝั่งซ้าย และถนนสาย รพช.จากตำบลตำหรุ ผ่านหมู่ 7,6,8 ไปสู่ตำบลห้วยลึก

อาณาเขตติดต่อ
⦁ ทิศเหนือ ติดต่อ ตำบลหนองกะปุ, ตำบลท่าช้าง อำเภอบ้านลาด
⦁ ทิศใต้ ติดต่อ ตำบลท่าแลง อำเภอท่ายาง
⦁ ทิศตะวันออก ติดต่อ ตำบลตำหรุ อำเภอบ้านลาด, ตำบลยางหย่อง อำเภอท่ายาง
⦁ ทิศตะวันตก ติดต่อ ตำบลห้วยข้อง, ตำบลห้วยลึก อำเภอบ้านลาด

| การเมือง การปกครอง

      ลักษณะการปกครองท้องถิ่น ( ในชุมชน )
ตำบลไร่สะท้อนแบ่งการปกครองออกเป็น 8 หมู่บ้าน ได้รับการประกาศเป็นองค์การบริหารส่วนตำบล เมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2540 โดยทั้ง 8 หมู่บ้านเป็นเขตองค์การบริหารส่วนตำบลเต็มพื้นที่ จัดเป็นองค์การบริหารส่วนตำบล ชั้น 5 ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย ทำให้มีฐานะเป็นนิติบุคคลและราชการบริหารส่วนท้องถิ่น มีอำนาจและบทบาทหน้าที่อันชอบธรรมตามกฎหมาย
      ลักษณะการปกครองในตำบลไร่สะท้อน แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ
     – ส่วนบริหาร เป็นอำนาจหน้าที่ขององค์การบริหารส่วนตำบลไร่สะท้อน ที่จะบริหารทรัพยากรและงบประมาณต่างๆ เพื่อนำมาพัฒนาตำบลไร่สะท้อน ให้ทัดเทียมกับตำบลอื่นๆ ซึ่งองค์การบริหารส่วนตำบลไร่สะท้อนจะมีการแบ่งบทบาทหน้าที่เป็นฝ่ายต่างๆ ผู้ที่เข้ามาดำรงตำแหน่งแต่ละตำแหน่งนั้นมาจากการเลือกตั้งและการแต่งตั้ง โดยจะมีพระราชบัญญัติการจัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลรองรับ การบริหารงานขององค์การบริหารส่วนตำบลไร่สะท้อน จะประสานงานกับการปกครองส่วนท้องถิ่น คือ กำนัน และผู้ใหญ่บ้าน
      -ส่วนปกครอง เป็นอำนาจหน้าที่ของกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐที่จะต้องนำนโยบาย/โครงการต่างๆของรัฐไปสู่การนำไปปฏิบัติในชุมชน และยังมีหน้าที่ในการดูแลความสงบสุขในชุมชน และเป็นผู้รวบรวมความต้องการของชุมชนไปสู่การนำไปแก้ไขต่อไป ผู้นำในส่วนนี้มาจากการเลือกตั้งในระบอบประชาธิปไตย และไม่มีส่วนในการบริหารงบประมาณต่างๆ ที่ใช้ในการพัฒนาชุมชน

| จำนวนหมู่บ้าน / ประชากร

หมู่บ้าน

ชาย

หญิง

รวม

หมู่ที่ 1 ไร่มะนาว

221

215

436

หมู่ที่ 2 ไร่ใหญ่ 

334

352

686

หมู่ที่ 3 ไร่สะท้อน

225

223

448

หมู่ที่ 4 ไร่สะท้อน

218

190

408

หมู่ที่ 5 ไร่กร่าง

633

698

1331

หมู่ที่ 6 หนองแก

274

327

601

หมู่ที่ 7 ไร่ฝาง

301

347

648

หมู่ที่ 8 ไร่หัวโลด

257

264

521

| สภาพทางเศรษฐกิจ / สังคม 

การอาชีพ
       เนื่องจากสภาพพื้นที่โดยทั่วไปเป็นที่ราบลุ่ม จึงมีความเหมาะสมในการทำการเกษตรกรรม ส่วนใหญ่เป็นการทำนา และมีบางส่วนที่ทำไร่ ทำสวนและปลูกผัก สำหรับการทำนาส่วนใหญ่สามารถทำได้ปีละ 2 ครั้ง หากชลประทานเปิดน้ำซึ่งอาศัยน้ำจากชลประทานเป็นหลัก หลังฤดูกาล ทำนาจะปลูกพืชไร่และพืชผักสวนครัว ในด้านการเลี้ยงสัตว์ ได้แก่ โค กระบือ สุกร เป็ด และไก่ ส่วนใหญ่เป็นการเลี้ยงสำหรับบริโภคและใช้งาน และขายทำรายได้บ้างพอสมควร นอกจากนี้ยังมีบ้างที่ทำน้ำตาลโตนด รับจ้าง ค้าขาย และรับราชการแต่ไม่มากนัก
รายได้ต่อครอบครัว
       รายได้เฉลี่ยประชากรในตำบลไร่สะท้อน 30,000 บาท ต่อปี
เครดิตและการตลาด
       ประชาชนตำบลไร่สะท้อนมีอาชีพทำนาเป็นหลัก ผลผลิตที่ได้จะมีราคาต่ำกว่าที่รัฐจะได้ประกันราคาข้าวให้กับเกษตรกร ดังนั้นเกษตรกรจึงนำข้าวไปขายให้กับสหกรณ์การเกษตร เพราะว่าเกษตรกรเองได้เป็นสมาชิกและราคาก็เท่ากันกับตลาดอีกด้วย และผู้ที่ประกอบอาชีพทำไร่ ทำสวนก็จะนำผลผลิตออกขายตามฤดูกาล โดยจะมีพ่อค้าเป็นผู้รับซื้อและนำไปขายต่อที่กรุงเทพฯ นอกจากนั้นแล้วก็ยังนำผลผลิตที่เหลือหรือที่แบ่งไว้ขายตามตลาดนัดประจำหมู่บ้าน ในตำบลไร่สะท้อนและตำบลใกล้เคียง
การมีงานทำ
       ประชาชนวัยแรงงานส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำไร่ทำนาเป็นอาชีพหลัก และมีบางส่วนที่มีอาชีพรับจ้าง

| ด้านเกษตรกรรม

       พื้นที่ตำบลไร่สะท้อนเหมาะแก่การทำเกษตรกรรม เนื่องจากมีคลองชลประทานไหลผ่าน ตลอดแนวทางตะวันตก และคลองชลประทานสายใหญ่ฝั่งซ้าย ทำให้สภาพพื้นที่มีความเหมาะสมในการทำการเกษตร ซึ่งส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ทำนา และปลูกพืชไร่

| สภาพทางการศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 

การศึกษา

      โรงเรียนในชุมน ตำบลไร่สะท้อนมีศูนย์พัฒนาเด็ก 1 แห่ง ตั้งอยู่ในพื้นที่หมู่ที่ 7 บ้านไร่ฝาง และมีสถาบันการศึกษาในระดับประถมศึกษาจำนวน 2 แห่ง คือ

  •      โรงเรียนวัดบ่อบุญ ตั้งอยู่ในพื้นที่หมู่ที่ 1 บ้านไร่มะนาว ตำบลไร่สะท้อน เปิดสอน ตั้งแต่ชั้นอนุบาล จนถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
  •       โรงเรียนวัดหนองแก (กล่อมวิทยาคาร) ตั้งอยู่ในพื้นที่หมู่ที่ 6 บ้านหนองแก ตำบลไร่สะท้อน เปิดสอนตั้งแต่ชั้นอนุบาลจนถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 และ มัธยมศึกษาขยายโอกาส คือ เปิดสอนในระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ( ม.1 – ม.3 )

      นอกจากนี้ยังมีที่อ่านหนังสือประจำหมู่บ้านแต่ละหมู่บ้าน จำนวน 8 แห่ง

ระดับการศึกษาของคนในชุมชน
      ประชาชนในตำบลไร่สะท้อนส่วนใหญ่ที่มีอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป สำเร็จการศึกษาในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 และคนรุ่นใหม่ที่มีอายุต่ำกว่า 40 ปี จะได้รับการศึกษาถึงชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายและอนุปริญญากันเป็นส่วนใหญ่
สถาบันศาสนา ชาวบ้านในตำบลไร่สะท้อนมีเชื้อสายไทยและนับถือศาสนาพุทธ ร้อยละ 100 ของจำนวนประชากรทั้งหมด มีวัดในตำบลจำนวน 2 แห่ง คือ วัดบ่อบุญ และวัดหนองแก ที่วัดเป็นศูนย์กลางทำพิธีกรรมทางศาสนา และประเพณีต่างๆของตำบลไร่สะท้อน
วัฒนธรรมประเพณีประจำตำบลไร่สะท้อน คือ
      – ประเพณีสลากหาบ หรือพิธีงานถวายสลากภัตต์ พระภิกษุสงฆ์ (ระดับเจ้าอาวาส) ได้รับการนิมนต์ให้จับสลากหาบ ซึ่งในสลากหาบมีเครื่องอุปโภคบริโภค และวัตถุปัจจัยจำนวนหนึ่ง ซึ่งชาวบ้านของแต่ละครัวเรือนในตำบลจัดมาถวาย สลากหาบที่พระภิกษุสงฆ์ได้จับฉลากเลือกไปนั้น เชื่อว่าจะทำให้เกิดศิริมงคลแก่ตนเองและครอบครัว
      – ประเพณีสงกรานต์ มีการจัดการละเล่นและการแข่งขันกีฬาพื้นบ้านของไทย เช่น การรำวง เป็นต้น ซึ่งจะจัดในเดือนเมษายนเป็นประจำทุกปี
      – ประเพณีงานลอยกระทงเป็นการอนุรักษ์และส่งเสริมขนบธรรมเนียมประเพณีไทย การแข่งขันกีฬาและการประกวดต่างๆ เช่น การประกวดนางงามนพมาศ การประกวดกระทง เป็นต้น โดยจะจัดขึ้นในเดือนพฤศจิกายนของทุกปี
      – หนังตะลุงเมืองเพชร ส่วนมากจะเล่นในงานแก้บนและงานศพ หลายคณะที่รับแสดงอยู่ทั่วไปจะเล่นในเวทีที่ปลูกเอาไว้มีจอภาพด้านหน้า ใช้ภาพที่ฉลุจากหนังวัวตัวเมียและลงสีทึบกว่าหนังตะลุงปักษ์ใต้ มีดนตรีประกอบการเชิด เริ่มด้วยการโหมโรง การประกวดครู บอกเรื่อง ดำเนินเรื่อง ในการแสดงหนังตะลุงต้องใช้คนเชิดหนัง 2 คน คนตีกลอง ตีฉิ่ง เป่าปี่ และคอยส่งหนังอีก 1 คน
      – ประเพณีการแข่งวัวลานช่วงหลังฤดูเก็บเกี่ยว ประมาณเดือนมกราคมเป็นต้นไป จะมีการแข่งวัวลาน การละเล่นซึ่งสืบทอดกันมาของชาวเมืองเพชร ที่นิยมใช้วัวในการทำนา เนื่องจากที่นาส่วนใหญ่เป็นนาดอน ไม่มีปลักเลน หรือแอ่งน้ำให้ความลงไปแช่เล่น การแข่งวัวลานมีที่มาจากการนวดข้าว ซึ่งจะนำวัวมาผูกติดกัน แล้วต้อนวัวให้เดินย่ำไปบนข้าว โดยบังคับให้เดินเป็นวงกลม ชาวเมืองเพชรได้นำวิธีการนวดข้าวนี้มาปรับให้เป็นการแข่งขัน
โดยสนามแข่งวัวเป็นลานกว้าง มีหลักไม้อยู่กลางลาน เรียกว่า “ เสาเกียด ” มีเชือกห่วง ซึ่งเป็นเชือกมนิลาเส้นใหญ่คล้องไว้โคนเสา
ในการแข่งขัน คนเลี้ยงวัวจะนำวัวซึ่งเชือกพรวนคล้องคออยู่มาผูกทับกับเชือกห่วง เรียงแถวกันออกไปเป็นภาพรวม 19 ตัว วัวจำนวน 19 ตัวนี้จะแบ่งออกเป็นสองฝ่าย โดยวัว 18 ตัวแรกนับจากโคนเกียด จะเรียกวัวคาน เฉพาะตัวที่ 18 เรียนว่าวัวรอง ซึ่งเป็นตัวสำคัญที่จะต้องแข่งกับวัวตัวที่ 19 ซึ่งเป็นวัวฝ่ายตรงกันข้าม เรียกว่า “ วัวนอก ” เมื่อคนเลี้ยงปล่อยวัวออกวิ่งแล้ว หากวัวนอกสามารถวิ่งแซงเข้าใน และลากวัวรองตามไปอย่างไม่เป็นขบวนได้ ถือว่าฝ่ายวัวนอกชนะ ถ้าวัวรองวิ่งนำไปจนวัวนอกตามไม่ทัน หรือหลุดเข้าหลังวัวรอง จะถือว่าวัวรองหรือวัวคานเป็นฝ่ายชนะ แต่ถ้าเชือกพรวนของวัวนอก หรือวัวคานเกิดขาดคณะวิ่ง ถือว่าฝ่ายนั้นเป็นผู้แพ้
      ผู้ที่เกี่ยวข้องโดยตรงในการจัดการแข่งวัวลาน คือ นายสนาม หรือผู้จัดการแข่งขัน ซึ่งเป็นคนเชิญพวงวัวจากคอกต่างๆมาร่วมแข่งขัน ติดต่อของรางวัลจากสปอนเซอร์ให้กับผู้ชนะ รวมทั้งดูแลจัดเตรียมสนามแข่งขัน ดังนั้นนายสนามจึงต้องเป็นผู้กว้างขวาง รู้จักผู้คนมาก มิฉะนั้นก็จะไม่อาจเชิญวัวพวงดีๆมาแข่งได้ สำหรับนายพวงหรือเจ้าของคอกวัว จำเป็นต้องมีทุนทรัพย์สูง พอที่จะใช้จ่ายสำหรับการทำคอก ค่าอาหาร หรือค่าตัววัวที่ต้องการ และมีลูกน้องหรือคนที่คอยช่วยเลี้ยงวัว

| การบริการพื้นที่ / ทรัพยากรธรรมชาติ 

สุขภาพอนามัย

กลุ่มโรค
  • โรคระบบทางเดินหายใจ
  • อาการแสดงและสิ่งผิดปกติที่พบได้จากการตรวจทางคลินิกและทางห้องปฏิบัติการที่ไม่ สามารถจำแนกโรคในกลุ่มอื่นได้
  • สาเหตุจากภายนอกอื่น ๆ ที่ทำให้ป่วยหรือตาย
  • โรคเกี่ยวกับต่อมไร้ท่อ โภชนาการและเมตะบอลิสัม
  • โรคระบบกล้ามเนื้อ รวมโครงร่างเนื้อยึด
  • โรคระบบไหลเวียนเลือด
คลินิกของรัฐและเอกชน
  • สถานีอนามัยตำบลไร่สะท้อน 1 แห่ง
การฉีดวัคซีน
  •  แรกเกิด – 1 ปี คอตีบ,ไอกรน, บาดทะยัก, โปลิโอ, หัด, ตับอักเสบและวัคซีนป้องกันวัณโรค PCG
  •  อายุครบ 2 ปี วัคซีนในข้อหนึ่งจะต้องฉีดให้ครบและต้องได้รับวัคซีนไข้สมอง อักเสบ, คอตีบ, ไอกรน, บาดทะยักและโปลิโอ
  • อายุครบ 3 ปี ไข้สมองอักเสบ
  •  อายุครบ 5 ปี คอตีบ, ไอกรนและบาดทะยัก
การคลอดบุตร การอนามัยแม่และเด็ก

       การคลอดบุตรที่สถานีอนามัยตำบลไร่สะท้อน ชาวบ้านไม่นิยมมาคลอดบุตรที่นี่ แต่หลังจากการคลอดบุตร แม่และเด็กจะต้องมารับการตรวจสุขภาพเป็นประจำ ซึ่งเป็นกลไกในสร้างเสริมสุขภาพของสถานีอนามัย

ผู้หญิงที่อยู่กินกับสามีและยังไม่พร้อมที่จะมีบุตรได้รับการคุมกำเนิดที่สถานีอนามัยตำบลไร่สะท้อน และใช้ยาเม็ดคุมกำเนิดมากที่สุด รองลงมาคือยาฉีด

องค์กร/กลุ่มในตำบล
  1. กลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต เป็นการให้สมาชิกกู้ยืมเงิน และให้เงินกู้ยืมแก่เกษตรกร
  2. กลุ่มออมทรัพย์แม่บ้านเกษตรกร
  3. สหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน
  4. กลุ่มอาชีพองค์กรสตรีตำบล
  5. กลุ่มเกษตรกรโครงการขยายปรับปรุงเมล็ดพันธุ์
  6. กองทุนหมู่บ้าน
  7. กลุ่มฌาปนกิจศพสงเคราะห์ประจำหมู่บ้าน
  8. ตลาดนัด
  9. กองทุนยา
  10. กลุ่มอาชีพการทำดอกไม้จันทน์ตำบลไร่สะท้อน
  11. ชมรมผู้สูงอายุ
  12. ชมรมอาสาสมัครสาธารณสุข
  13. ชมรมสร้างสุขภาพ
  14. ชมรม TO BE NUMBER ONE
สาธารณูปโภค
  • ไฟฟ้า – มีอัตราการใช้ไฟฟ้า จำนวน 100 %
  • น้ำประปา – ประปาหมู่บ้าน จำนวน 8 แห่ง
  • ถนนในชุมชน – มีถนน คสม. เป็นถนนภายในหมู่บ้านทุกหมู่บ้าน
  • การกำจัดขยะและของเสียในชุมชน – ประชาชนส่วนใหญ่ใช้วิธีการเผาหรือฝังขยะ เนื่องจากยังไม่มีที่ทิ้งขยะประจำหมู่บ้าน
การมีส่วนร่วมในกิจกรรม

       การมีส่วนร่วมในกิจกรรมนั้น ชาวบ้านให้ความร่วมมือและให้ความสนใจเป็นอย่างมาก เพราะว่ากิจกรรมเหล่านั้น เป็นผลประโยชน์ของชาวบ้านเอง

องค์กรที่ให้บริการในชุมชน
  • สหกรณ์ 1 แห่ง
  • ปั๊มน้ำมัน 5 แห่ง
  • ศาลาเอนกประสงค์ 8 แห่ง
Scroll to Top